Từ xa xưa, giáo họ Ấp Lũ được một số cụ từ miền quê, nơi đất chật người đông Trà Lũ cựu xuống lập ấp tại thôn Trà Hương, Giao An, Giao Thủy, Nam Định ngày nay.
Ngày 2 tháng 2 năm 1881, lúc mới thành lập, giáo họ Ấp Lũ chỉ gồm 15 hộ gia đình với 75 nhân danh, nhận Đức Mẹ Dâng Con trong Đền Thánh làm Bổn mạng Đệ Nhất, lễ kính vào ngày 2/2 hàng năm.
Năm 1882, giáo họ đã xây dựng Nhà thờ lần đầu tiên cột tre kèo nứa, gồm 5 gian, 6 vì, tường đắp đất. Nhà thờ dài 12m, rộng 5m, diện tích 60m2. Nhưng vào ngày 12 tháng 5 năm 1903, một rận bão lớn đã san bằng Nhà thờ, chỉ duy nhất còn sót lại tượng chịu nạn (hiện vẫn lưu giữ).
Năm 1910, giáo họ xây dựng Nhà thờ lần hai. Nhà thờ dài 28,7m, rộng 8m, diện tích 230m2, vì gỗ, 7 gian.
Năm 1973, giáo họ dựng Nhà thờ lần thứ ba như hiện nay với 100% là gỗ lim. Nhà thờ này được xây dựng năm 1893 thuộc Đền Thánh Sa Châu ngày nay. Năm 1937, giáo họ Ấp Lũ mua lại. Nhà thờ dài 37m, rộng 14m, diện tích 318m2, 10 vì, 9 gian.
Trải qua bao nhiêu sóng gió thăng trầm, bão lũ, chiến tranh, loạn lạc, đói nghèo nhưng nhờ cậy vào Lòng Thương Xót Của Chúa, giáo dân Ấp Lũ xưa kia nay đã thăng tiến thêm đức tin và sung túc hơn trong cuộc sống.
Bài: Sưu tầm & Biên tập